• علاقه مندی: 0
• بازدید: 1

<p>لجبازی کودکان مرحله‌ای اجتناب‌ناپذیر از رشد آن‌هاست و در کودکان نوپا به‌حدی شایع است که بسیاری از والدین را به دردسر می‌اندازد.</p><p>نکته مهم در کنترل لجبازی کودکان رفتار درست و منطقی در موارد اول دیده شدن این خصیصه در کودک است چرا که رفتار والدین در ذهن کودک حک می‌شود و برخورد مناسب با لجبازی کودک می‌تواند به کاهش احتمال بروز آن در آینده کمک کند.</p><p>اختلال خلق یکی از خصوصیات بارز در کودکان لجباز است که در بسیاری موارد علت خاصی نیز ندارد.</p><p>کودکان لجباز اغلب رفتارهایی همچون جیغ و داد زدن و کوبیدن پا بر زمین بخصوص در محیط خارج از منزل برای قانع کردن پدر و مادر از خود نشان می‌دهند.</p><p>شروع لجبازی کودکان معمولا پس از یک سالگی بوده و در حدود سه سالگی به اوج خود می‌رسد به طوری که اگر والدین نحوه صحیح برخورد با لجبازی در کودکان را در پیش نگیرند با مشکلات زیادی در تربیت فرزند خود روبرو می‌شوند.</p><p>ابراز خشم یکی از رفتارهای شایع در کودکان لجباز است که با رشد کودک همراه با رفتارهایی همچون نافرمانی نیز می‌شود.</p><p>متاسفانه عدم کنترل این رفتار کودک توسط والدین سبب باقی ماندن این خصیصه در کودک می شود که حتی تا سنین مدرسه نیز ادامه پیدا کرده و سبب بروز مشکلات تحصیلی کودک نیز می‌شود.</p><p>زمانی که والدین در مقابل رفتار نادرست کودک رفتار مناسبی از خود نشان ندهند و یا خواسته‌های کودک که با داد و فریاد از والدین طلب می‌کند را اجابت کنند به رشد و تقویت این رفتار منفی در کودک منجر می‌شود.</p><p>واقعیت این است که دفاع از خواسته‌های شخصی و توانایی مقابله با خواست‌های دیگران توسط کودک امری ضروی است اما آنچه که لجبازی نامیده می‌شود تداوم آن در تمام موقعیت‌ها و تشدید آن با رشد کودک است.</p><p>ذکر این نکته ضروری است که والدین با دیدن رفتار نادرست و لجبازی کودکان خود نباید با کودک رفتار نامناسب داشته باشند، حتی اگر به عنوان یک والد از رفتار نامناسب کودک خود خشمگین شده‌اید باید پس از مکث و ایجاد آرامش در خود رفتار نادرست کودک خود را کنترل کنید.</p><h2>دلایل لجبازی</h2><ul><li>درخواست‌های غیرمعقول</li><li>زیاده‌خواهی کودک</li><li>عدم تمایل به انجام وظایف</li><li>بیان خواسته‌ها بصورت غیرمستقیم</li></ul><h3>کنترل لجبازی کودکان</h3><h4>بی‌توجهی</h4><p>بی‌توجهی به رفتارهای نادرست کودک و عدم توجه به کودک می‌تواند در کنترل لجبازی و کاهش آن موثر باشد.</p><p>زمانی که کودک هیچ گونه توجهی از والدین در مقابل خواسته خود نمی‌بیند در پی جلب توجه والدین خود بر می‌آید که این امر می‌تواند لجبازی و نافرمانی او را کاهش دهد، این در حالی است که اگر کودک در حال لجبازی باشد و والدین با توجه بیشتر به وی سعی در آرام کردن کودک داشته باشند این رفتار تشدید می‌شود.</p><p>قطع تماس چشمی با کودک و عدم توجه به حرف‌های وی می‌تواند به کاهش احساس لجبازی در کودکان کمک کند.</p><p>این کار ممکن است در روزهای اول سخت بنظر برسد و حتی سبب تشدید رفتار نادرست کودک شود، ولی با تکرار این رفتار کودک نیز یاد می‌گیرد که با لجبازی چیزی بدست نمی‌آورد.</p><h4>پاداش برای رفتارهای خوب</h4><p>برای کنترل لجبازی کودکان دادن پاداش در مقابل رفتارهای مناسب می‌تواند به کاهش احساس لجبازی و نق زدن در کودک بیانجامد.</p><p>زمانی که کودک خواسته‌اش ار بطور معقول از شما می‌خواهد با دادن پاداش به وی می‌فهمانید که برای رسیدن به خواسته‌هایش نیازی به لجبازی و بدخلقی ندارد.</p><h4>جریمه برای رفتارهای بد</h4><p>زمانی که رفتار نامناسب از کودک می‌بینید مانند نافرمانی به طور مکرر با تنبیه البته تنها تنبیه رفتاری مثلا اجازه ندادن برای تماشای تلویزیون و … می‌توان به کنترل لجبازی در کودکان کمک کرد.</p><h4>تعیین حد و مرز برای کودک</h4><p>زمانی که کودک بداند رفتارهای او باید در چارچوب معینی انجام شود و نمی‌تواند فراتر از آن عمل کند احساس لجبازی کمتری در او ایجاد خواهد شد، البته این به معنی کنترل کامل رفتارهای کودک و برقراری قید و بندهای سخت برای کودک نیست.</p><h4>قاطعیت در عین مهربانی</h4><p>بساری از والدین قاطعیت را با سخت‌گیری اشتباه می‌گیرند.</p><p>سخت‌گیری در مقابل کودکان تاثیر منفی می‌گذارد و سبب تغییر ذهنیت کودک نسبت به پدر و مادر خود و دور شدن از آن‌ها می‌شود.</p><p>اما قاطعیت این است که کودک بداند باید توقعات شما را برآورده کند و در غیر این صورت شما از او آزرده خاطر می‌شوید.</p><p>اجرای قوانین خانه و خانواده هیچ منافاتی با مهر پدر و مادری ندارد و والدین در حین داشتن قاطعیت می‌تواند با مهربانی به کنترل لجبازی کودکان خود کمک کنند.</p><h4>آموزش عملی</h4><p>به جای اینکه مدام به کودک امر و نهی شود بهتر است والدین با رفتار مناسب خود به کودک آموزش دهند.</p><p>اگر به‌جای تهدید و تنبیه کودک برای رفتار نادرستش خود با رفتار مناسب سبب تفهیم موضوع برای وی شود تاثیر بسیار بیشتری دارد.</p><h4>عملی کردن خواسته‌های منطقی کودک</h4><p>برای کنترل و کاهش لجبازی کودکان بهتر است که خواسته‌های منطقی کودک را با مهربانی و عطوفت و در زمان مناسب عملی کنید تا کودک نیازی به خواهش و یا نق زدن برای رسیدن به خواسته‌اش نداشته باشد.</p><h4>صحبت کردن با کودک</h4><p>حرف زدن با کودک و گوش دادن به حرف‌ها و خواسته‌های کودک در آرامش نقش موثری در کنترل و کاهش لجبازی در وی دارد.</p><p>زمانی که کودک می‌تواند با والدین خود به‌راحتی حرف بزند کمتر به رفتارهایی همچون لجبازی روی می‌آورد.</p><h4>کمک به کودک</h4><p>زمانی که انجام کاری و یا رفتاری برای کودک خوشایند نیست والدین بهتر است به کودک خود کمک کند، زمانی که کودک همراهی و کمک والدین را احساس کند کمتر به دنبال لجبازی خواهد بود.</p><p>&nbsp;</p><p><strong>منبع مطلب:</strong></p><p><a style="color:rgb(17, 17, 17);background-color:transparent;" href="https://roshdslp.com/%D9%84%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86/">https://roshdslp.com/لجبازی-کودکان/</a></p><p class="ql-align-center"><br></p><p><br></p>

• علاقه مندی: 0
• بازدید: 1

<p>ترغیب کودکان به نقاشی و بازی‌های دستی در ترک عادت مکیدن انگشت موثر است مدیر گروه روان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، گفت: تذکر مستقیم یا تنبیه کردن کودک، موجب تشدید عادت انگشت مکیدن در کودکان می‌شود و باید با استفاده از بازی‌های دستی و نقاشی، ذهن و دست‌های کودک را مشغول کرد.</p><p>دکتر اشرف تشکری در گفت‌وگو با ایسنا اظهار داشت: مکیدن انگشت از دید روان پزشکی به عنوان یک رفتار غیرطبیعی شناخته می‌شود و جزو رفتارهای کلیشه‌ای است که در کودکان به عادت تبدیل شده و مشکلاتی برای آن‌ها ایجاد می‌کند.</p><p>وی افزود: در بسیاری مواقع کودکان برای کاهش استرس‌ها و اضطراب‌های درونی خود رفتارهایی مانند انگشت مکیدن و یا تکان دادن اعضای بدن از خود بروز می‌دهند که باید با شناخت عوامل استرس زا نسبت به درمان کودک اقدام کرد.</p><p>دکتر تشکری تصریح کرد: به عنوان مثال وجود اختلاف‌های خانوادگی و یا هر عامل استرس زا در خانواده موجب بروز رفتارهای عادتی در کودکان می‌شود.</p><p>در این هنگام ابتدا باید عامل استرس زا را از محیط کودک حذف کرد و پس از آن در خصوص درمان کودک تصمیم گرفت.</p><p>وی خاطرنشان کرد: در برخی مواقع نیز اگر کودک در هنگام خواب تنها باشد به مکیدن انگشت تمایل پیدا می‌کند.</p><p>در این مواقع اگر مادر در کنار کودک باشد و او را در آغوش گرفته و یا تا هنگام خواب برای او قصه بگوید، به مرور زمان کودک عادت انگشت مکیدن پیش از خواب را ترک می‌کند.</p><p>این روان پزشک اضافه کرد: گاه نیز در خانواده و محیط اطراف کودک عامل استرس زایی وجود ندارد و کودک تنها به انجام رفتار کلیشه‌ای عادت کرده است.</p><p>وی تاکید کرد: تجربه نشان داده است که تذکر مستقیم و یا تنبیه کودک برای ترک رفتار عادتی به هیچ وجه موثر نیست و موجب تشدید رفتار می‌شود.</p><p>در مقابل، اعمال سیاست تشویقی موجب افزایش تمایل کودک به ترک عادت می‌شود.</p><p>مدیر گروه روان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، گفت: به والدین توصیه می‌شود کودک را برای ترک عادت تشویق کنند و مثلا اگر در طول روز یک رفتار عادتی مانند انگشت مکیدن را انجام نداد بلافاصله در انتهای روز به او جایزه دهند.</p><p>این کار موجب تشویق کودک می‌شود. وی اضافه کرد: هم چنین جایگزین کردن فعالیت هایی مانند نقاشی و یا بازی‌های دستی می‌تواند روند ترک عادت انگشت مکیدن را سرعت بخشد.</p><p><strong>منبع مطلب:</strong></p><p><a style="color:rgb(17, 17, 17);background-color:transparent;" href="https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6435/7070/85857/%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B3-%D8%B2%D8%A7-%D8%A8%D8%B1-%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86?SID=193713">https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6435/7070/85857/اثر-عوامل-استرس-زا-بر-رفتار-کودکان?SID=193713</a></p>

• علاقه مندی: 0
• بازدید: 1

<p>برخی می‌پرسند: برای پرورش مذهبی و اخلاقی کودکانمان چه شیوه‌ای پیش گیریم؟</p><p>راستی چگونه می‌توان به دنیای کودکان نفوذ کرد؟</p><p>برای نیل بدین هدف، به ابزاری نیاز داریم که برخی بدین قرار است:</p><h2><strong>الف. همانند کودکان شوید.</strong></h2><p>آیا تا به حال از خود پرسیده‌اید که چرا بزرگسالان به آسانی می‌توانند با بچه‌ها صمیمی‌شوند و بعضی در این کار ناموفق‌اند؟</p><p>زیرا یکی نمی‌تواند هنگام همراهی با بچه‌ها، از بزرگسالی خود اندکی فاصله گیرد و کودک شود. و برخی به آسانی می‌توانند با حفظ شأن بزرگسالی، همچون یکی از کودکان، رفتار کودکانه کنند و با آن‌ها صمیمی‌شوند.</p><p>کودکان خیلی زیرک‌تر از آن هستند که ما می‌پنداریم. آن‌ها تا کسی از جنس خودشان نشود او را به جمع خود راه نمی‌دهند، با وی صمیمی‌نمی‌شوند و رازهایشان را با او در میان نمی‌نهند. شاید در بیان همین راز است که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرموده است:&nbsp;<a style="color:rgb(51, 72, 98);background-color:transparent;" href="https://hawzah.net/fa/Article/View/91378/%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86?SID=194432#Text102669">من کان عنده صبیّ فلیتصاب له</a>؛ هر کس کودکی نزد اوست باید با وی کودکانه رفتار کند. شاید تعجب آور باشد اگر بشنوید که این روایت پایه تحقیقات چندین ساله مارگارت دونالدسون (پژوهشگر و روان شناس کودک) است. به اعتقاد وی: همه آنچه به پندار ما فراتر از قوّه درک کودک است [ اگر به واقع درک آن برای وی محال نباشد ] در صورتی که به شیوه و زبان خود کودک بیان شود، به طوری که برایش معنادار باشد، وی از عهده درک آن بر خواهد آمد.</p><p>بارها رخ می‌داد که رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم کودکان را بر مرکب خود سوار می‌کرد و لحظاتی با ایشان هم سخن می‌شد. جابر بن عبدالله می‌گوید: روزی نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم رفتم، دیدم آن بزرگوار به زانو خم شده است و دو نوه اش حسن و حسین علیهما السلام را بر دوش گرفته، در اتاق بر روی دست و پا راه می‌رود و می‌فرماید: وسیله سواری شما خوب مرکبی است و البته شما هم خوب سوارانی هستید.</p><p>مرحوم فیض کاشانی می‌نویسد: هر زمان رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم از سفری باز می‌گشت و در راه به کودکان بر می‌خورد لحظه‌ای درنگ می‌کرد و به کسی از اطرافیان می‌فرمود تا یکایک بچه‌ها را بلند کند و بر مرکب او بگذارد. بعضی را پشت سر خود و بعضی را جلو می‌نهاد. هنگامی‌که بچه‌ها پس از عبور پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم با هم خلوت می‌کردند این خاطره را برای یکدیگر نقل می‌نمودند و برایشان جالب بود که آن حضرت برای سوار کردن کودکان به اصحابش دستور داده است.</p><h2><strong>ب. راز همبازی شدن با بچه‌ها</strong></h2><p>بچه‌های خردسال مفهوم زندگی کردن و زنده بودن را به «بازی» می‌شناسند. وقتی کسی آن‌ها را از بازی کردن محروم کند گویا از زندگی کردن بازشان داشته است و شاید شدیدترین محرومیت برای آنان همین باشد؛ چنان که امروزه بازی کردن اطفال را یکی از علایم سلامتی جسمی‌و روحی او بر می‌شمرند.</p><p>حضرت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرموده است: «<a style="color:rgb(51, 72, 98);background-color:transparent;" href="https://hawzah.net/fa/Article/View/91378/%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86?SID=194432#Text187897">دع ابنک یلعب سبع سنین</a>؛ بگذار فرزندت تا هفت سال بازی کند.» این سفارش حکایت از آن دارد که آن رسول برگزیده، بازی را نوعی ابزار سرگرمی‌و اتلاف عمر نمی‌داند. هفت سال نخست زندگی، دوره شناخت جهان پیرامون خود است. کودکان در این دوره گویا نه با یکدیگر، که با جهان و پدیده‌های اطراف خود بازی می‌کنند تا آن‌ها را بشناسند، بیازمایند و بدانند که باید با پدیده‌ها چگونه برخورد کرد. در همین دوره است که در پی بازی، حسّ بینایی و لامسه آن‌ها بهتر به کار گرفته می‌شود، ذهنشان قدرت ابتکار و روحشان اعتماد به نفس می‌یابد.</p><p>بازی فرصتی برای متعادل کردن تمایلات عاطفی، آموزش جمعی و عامل تقویت روحیه جمعی است. آن‌ها با بازی می‌آموزند که چگونه با دیگران رابطه صحیح برقرار سازند، حقوق افراد را مراعات کنند و به فعالیت گروهی بپردازند.</p><p>زمانی که این دوره با روش صحیح به بازی سپری شود و کودک توان نهفته در درون خود را در این دوره بروز داده و از بازی سیراب شده باشد، در بزرگسالی به انجام کارهای ویژه دوره خردسالی نمی‌پردازد. رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در همین باره می‌فرماید: «عرامه الصبیّ فی صغره زیاده فی عقله فی کبره؛ جنب و جوش و ستیزه جویی کودک در دوران خردسالی، نمایانگر فزونی عقل و اندیشه او در بزرگسالی است.»</p><p>زمانی که شما با کودک همبازی می‌شوید گویا به وی تفهیم می‌کنید که شما احساس کودکی‌اش را درک می‌کنید و کارهای کودکانه‌اش را بی مقدار و بیهوده نمی‌دانید. اگر شما با آن‌ها همبازی نشوید و پیوسته به آنان تلقین کنید و هشدار دهید که رفتارهایشان همه بی‌فایده و جاهلانه است، نه فقط منزلت و جایگاه خود را در ذهن آنان از دست می‌دهید، در ایشان این باور را تقویت می‌کنید که وی فردی بیهوده گرا و بازیگوش است که ارزش خود و عمرش را نمی‌داند. باورِ این تلقین نه تنها آنان را از بازی متنفر نمی‌سازد، ایشان را ناخواسته به بیهوده‌گرایی سوق می‌دهد. و به عکس، هر چه بیشتر در بازی آنان شرکت کنید با شما احساس تفاهم و صمیمیت بیشتری می‌کنند.</p><p>مرحوم علامه مجلسی در ضمن نقل روایتی می‌نویسد: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم هر روز با نوه‌اش حسین علیه السلام بازی می‌کرد. روزی آن بزرگوار به مهمانی دعوت شده بود و عده‌ای در راه با ایشان همراه شدند. ناگهان حسن علیه السلام را در کوچه دید که بازی می‌کرد. پیامبر در حضور مردم دوید و کوشید تا وی را بگیرد. کودک به این طرف و آن طرف می‌دوید و می‌گریخت و رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم را می‌خندانید. سرانجام حضرت وی را گرفت و پیوسته او را بوسه زد.</p><p><strong>منبع مطلب:</strong></p><p><a style="color:rgb(17, 17, 17);background-color:transparent;" href="https://hawzah.net/fa/Article/View/91378/%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86?SID=194432">https://hawzah.net/fa/Article/View/91378/راهی-برای-ورود-به-دنیای-کودکان?SID=194432</a></p>

• علاقه مندی: 0
• بازدید: 1

<p>وجود یک رابطه صمیمی‌و همبازی شدن با یک بزرگسال مهربان برای ایجاد احساس اعتماد و ارزش، رفع نیازمندی‌ها، پاسخ به سوالات و حل مشکلات کودک امری الزامی‌است، ولی در عین حال کنش متقابل با کودکان دیگر نیز نقشی عمده در این فرآیند بازی می‌کند. همسالان و همبازی‌ها در شکل‌گیری شخصیت، رفتار اجتماعی، نظام ارزشی و نحوه نگرش‌های یکدیگر دخالت دارند.</p><p>کودکان از طریق سرمشق دهی و سرمشق‌گیری در مورد اعمالی که قابل تقلید است و با ارزشیابی فعالیت‌های یکدیگر و بازخوردی که به یکدیگر می‌دهند در یکدیگر تأثیر می‌گذارند. کودکان بسیاری از مهارت‌های اجتماعی را از طریق کنش متقابل یکدیگر یاد می‌گیرند. آن‌ها می‌آموزند که چگونه چیزی بدهند و چیزی بگیرند، در فعالیت‌های دسته جمعی شرکت کنند، از جنب و جوش و تماشای بازی دیگران لذت ببرند، احساسات دیگران را درک کنند، توانایی‌‌‌های خود را ارزیابی کنند، اعتماد به نفس پیدا نمایند و به تدریج از خانواده مستقل شوند و سرانجام با جامعه سازگار شوند.</p><h3>مراحل رشد و تکامل کودک در انتخاب همبازی</h3><p>کودکان 6 تا 8 ماهه بیشتر با محیط بازی‌شان سر و کار دارند تا اسباب بازی یا همبازی‌شان در این دوره معمولاً به کودکان دیگر توجه نمی‌شود. هنگامی‌که تماس با کودک دیگر به وجود می‌آید، اگر این تماس دوستانه باشد، چیزی بیش از لبخند زدن، یا احتمالاً گرفتن کودک دیگر دیده نمی‌شود. و وقتی برخورد پرخاشجویانه‌ای به وجود آید، بیشتر به صورت کلی ظاهر می‌شود که ممکن است به شکل تلاش در گرفتن اسباب‌بازی از دیگری بروز کند.</p><p>از 9 تا 13 ماهگی، کودکان بیشتر به اسباب‌بازی توجه دارند تا همبازی، از آنجا که کودکان در این دوره به اسباب‌بازی اهمیت زیادی می‌دهند، گرایش به دعوا بر سر آن‌ها با کودکان دیگر دارند. بر خلاف مشاجرات قبلی، دعوا شخصی‌تر می‌شود، هر چند باز هم اسباب‌بازی بیش از همبازی، مرکز توجه است یعنی هنوز خصومت واقعی به میان نیامده است.</p><p>معمولاً کودکان کوچک‌تر تمایل دارند به تنهایی بازی کرده و هنگامی‌که با اسباب‌بازی‌های خود مشغول هستند، نظارت شخصی بزرگسالان که آنان را دوست دارد برایشان لذت آور است. کودکان بین سنین 14 تا 18 ماهگی طرز تلقیشان را نسبت به همبازی‌های خود تغییر می‌دهند و چون نیازهای مربوط به اسباب‌بازی تا حدود زیادی ارضا می‌شوند، مشاجرات با دیگران نیز کاهش می‌یابد.</p><p>برای کودکان 19 تا 25 ماهه اسباب‌بازی‌ها و همبازی‌ها اهمیت بیشتری یافته، ارتباط اجتماعی بیشتر می‌شود. کودکان برای انطباق با وضع همباز‌ی‌شان رفتار خویش را تغییر می‌دهند. کودکان دو تا سه ساله معمولاً دوست دارند که در نزدیکی یکدیگر بازی کرده و هر کدام با اسباب‌بازی‌ها و کارهای خودشان مشغول باشند، در حقیقت تمایل دارند که به تنهایی و در میان جمع کودکان بازی کنند. در این مرحله (3 ـ 2 سالگی) تمایلی به سهیم کردن دیگران در اسباب‌بازی‌هایشان را ندارند، چون هنوز مفاهیم قرض دادن و حس مالکیت در آنان به خوبی شکل نگرفته و از طرف دیگر می‌ترسند که اسباب‌بازی‌هایشان توسط دیگران شکسته و یا خراب شود. کودک چهار ساله دلش می‌خواهد با دیگران معاشرت کند، ولی هنوز آماده نیست مشکلاتی را که بین او و همبازی او ایجاد می‌شود حل کند و حتما باید بزرگتران در این مورد دخالت کنند. کودکان چهار ساله بیشتر مایلند با چهارسالگان بازی کنند.</p><p>آن‌ها به گفتگوهای دور و درازی می‌پردازند و نقشه‌های طویلی می‌کشند و اغلب بین آن‌ها نزاع در می‌گیرد و آخر کار خود را حق به جانب حساب می‌کنند.</p><p>کودک از پنج و شش سالگی به بعد می‌تواند همبازی مناسبی برای خود پیدا کند. در ابتدای این مرحله کودک معمولاً ستیزه جو و به هنگام بازی خودخواه هستند. اما نباید اجازه داد این صفات جزء خلق و خوی دائمی‌آنان بشود. به تدریج لازم است که راه و روش سلوک و سازش با بچه‌‌‌های دیگر را یاد بگیرند. آنها وقتی با همدیگر بازی می‌کنند، با همدیگر صحبت می‌کنند و اغلب به کمک هم در بازی ادامه می‌دهند. آن‌ها با کارهای مشترکی که انجام می‌دهند تجاربی را از یکدیگر آموخته و فواید همکاری و کارهای مشترک را درک می‌کنند.</p><h3>بازی با همسالان یا بزرگسالان؟</h3><p>اگر فرزند شما تمام مدت با کودکان بزرگ‌تر و یا بزرگسالان سر و کار داشته باشد، همیشه تجربه خواهد کرد که «دیگران همه چیز را بهتر از من انجام می‌دهند. من هر چقدر هم که تلاش کنم مانند آن‌ها نخواهم شد.» اما اگر کودک اکثر اوقات با بچه‌های کوچک‌تر همبازی باشد یا با بزرگسالانی به سر برد که در هنگام بازی اجازه می‌دهند او دائما برنده باشد یا به طور کلی بر روی موفقیت‌های او زیاد تکیه می‌کنند، مغرور و متکبر خواهد شد. احتمالاً زمانی که چنین کودکی با همسالانی مواجه شود که هم بنیه یا تواناتر از او هستند و مانند والدین به او امتیاز نمی‌دهند، دچار مشکلاتی خواهد شد.</p><p>اگر قرار است کودک در طول زمان در جامعه با همسالان خود کنار بیاید و احساس خوش آیندی داشته باشد، باید قواعد کارهای جمعی و اشتراکی را با همبازی‌هایش تجربه کند. در میان گروه همسالان، او سهل‌تر خواهد آموخت توانایی‌های خود را درست تخمین بزند، یک بار پیروز شود و بار دیگر تسلیم شود، زیرا اکثر آن‌ها در یک سطح هستند و نیازها و مشکلات و امکانات مشابهی دارند.</p><p>کودکان وقتی تقریبا در یک سطح هستند از نظر رشد و پیشرفت بیشتر به همدیگر کمک می‌کنند و همانند دو کشتی گیر هستند که در یک وزن با همدیگر می‌‌خواهند کشتی بگیرند، در این جور مواقع هر دو کشتی گیر بهتر به همدیگر کمک می‌کنند و می‌توانند یک زورآزمایی رشد دهنده ای را داشته باشند، در صورتی که اگر یکی وزن بیشتری داشته باشد کشتی جذابیت نداشته و کنش متقابل کمتر صورت می‌گیرد.</p><p>کودکان به بچه‌های دیگر نیازمندند تا از یکدیگر چیزی بیاموزند. همسالان بهتر از بزرگسالان کشش و جذبه دارند، از آنان خیلی سریع‌تر و بهتر می‌توان یاد گرفت، زیرا آنان یکدیگر را بهتر درک می‌کنند. کودکی که تازه سه چرخه سواری یا خط پارا یاد گرفته است، دقیقا می‌داند مشکلات در کجاست و چگونه باید بر آن‌ها غلبه کرد.</p><p>او خیلی بهتر از والدین می‌تواند کودک مبتدی را به طور صحیح راهنمایی کند و به راحتی به او نشان می‌دهد که چگونه باید آن را انجام دهد. علاوه بر این خیلی بهتر است از یک همبازی همسال تقلید کند تا از بزرگسالان که غالبا همه چیز را بهتر بلدند.</p><p>برای جلب توجه و جذب همبازی، کودکان معمولاً روش‌هایی را به کار می‌برند که بزرگسالان قادر به درک آن نیستند مثلاً آن‌ها نمی‌گویند «بیا با من بازی کن» بلکه بر سر و روی یکدیگر شن می‌پاشند اسباب بازی آن دیگری را می‌ربایند یا همبازی جدید را چنان هل می‌دهند که به زمین بیفتد! والدین اغلب فکر می‌کنند آن‌ها به نزاع مشغولند یا از یکدیگر خوش‌شان نیامده است. آن‌ها برای نجات کودک دخالت کرده، یا او را تشویق می‌کنند از خود دفاع کند! شما ناخواسته در روابط آنان اختلال ایجاد می‌کنید.</p><p>بهتر است به آرامی‌نظاره‌گر کارهای کودکان باشید و زمینه‌های مساعدی را فراهم نمایید تا فرزند شما با دیگران همبازی شود.</p><p>اگر همبازی‌های فرزندتان را به منزل دعوت می‌کنید، باید ابتدا با والدین آن‌ها مذاکره کرده مثلاً قرار بگذارید که تا چه اندازه بچه‌ها مجاز هستند خود را کثیف کنند و آیا مانعی ندارد به کودکان عصرانه داده شود، چه موقع کودک باید به خانه مراجعت کند و آیا به غیر از این موارد چیزی هست که میزبان ملزم به رعایت آن باشد.</p><p>بعضی از والدین مایل نیستند کودکان آن‌ها در فواصل بین غذا شیرینی جات بخورند یا ویدئو یا تلویزیون تماشا کنند. چنین خواسته‌هایی را باید محترم شمرد و قبل از صرف شیرینی و با روشن کردن ویدئو یا تلویزیون، کودک مهمان را روانه خانه‌شان ساخت در غیر این صورت علاوه بر اینکه خلف وعده کرده اید به روابط حسنه فرزندتان با همسالانش لطمه زده و زمینه انزوای او را فراهم کرده اید.</p><h3>علل عدم تمایل کودک به بازی با کودکان دیگر</h3><p>تمایل کودک به بازی با بچه‌های دیگر یکسان نیست. بعضی از بچه‌ها بیشتر از بچه‌های دیگر معاشرتی و اهل بازی با کودکان همسن خود هستند و بعضی بچه‌ها ذاتا آرام ترند. این اختلاف طبیعی است اما تمایل به بازی با کودک دیگر و داشتن همبازی، در وجود هیچ کودکی به صفر نمی‌رسد.</p><p>علل بی‌میلی ممکن است مربوط به وضعیت جسمی، روحی و روانی کودک، یا وضعیت اجتماعی، اقتصادی خانواده اش باشد. که او را به انزوا می‌کشاند و از بازی با بچه‌های دیگر فراری می‌دهد. علل عمده بی‌میلی کودکان عبارتند از:</p><p>ممکن است کودکی دچار ضعف در سلامتی جسمانی خود باشد مثلاً خیلی زود از جست و خیز خسته شود یا نفس تنگی پیدا کند یا بیماری‌هایی داشته باشد که اجازه ندهد او فعالانه بازی کند. در این صورت ترتیبی بدهید که معاشرتش با بچه توأم با بازی‌های فکری مناسب و جنب و جوش کمتر باشد.</p><p>گاهی کودک به دلیل تفاوت‌هایی که با سایرین دارد با آن‌ها نمی‌جوشد. این تفاوت‌ها از اجبار کودک به استفاده از عینک ذره بینی قطور گرفته تا لکنت زبان او و حتی هوش فوق العاده او می‌تواند باشد که میل به گوشه گیری را در کودک تقویت می‌کند یا گاهی او را چنان حساس و آسیب پذیر می‌سازد که با کوچک‌ترین تمسخر و یا سرزنش سایر کودکان می‌رنجد و از معاشرت با آن‌ها زده می‌شود. گاهی هم یک کودک خجالتی است و برایش مشکل است که در دوستی با بچه‌‌‌های دیگر پیشقدم شود.</p><p>در چنین مواردی مشکل او خیلی ساده و فقط با تشویقی آرام و تدریجی حل می‌شود. نصیحت و پند و اندرزدادن و تأکید بر اینکه «اینقدر یک گوشه ننشین، دیگر بزرگ شده‌ای» یا «چرا تو هم نمی‌روی با بقیه بچه‌ها بازی کنی» این گونه صحبت‌ها بر ترس کودکان می‌افزاید. بهتر است به تدریج دایره دوستی‌ها را وسیع‌تر کنید و ابتدا از دعوت یک یا دو کودک همسن و سال او به خانه خودتان آغاز نمایید یا می‌توانید چندین بار همراه کودک خود به تماشای بچه‌هایی که مشغول بازی هستند بروید تا کودک ضمن تماشای آن‌ها، لذتی را که از بازی با هم می‌برند درک کند و علاقه‌مند بشود که خودش هم از این لذت سهمی‌داشته باشد.</p><p>گاهی لوس و پرتوقع بودن کودک موجب می‌شود که از سوی گروه همسالان طرد شود. لذا به والدین توصیه می‌شود که ضمن ابراز محبت و مهربانی نسبت به کودک اصول اخلاقی و انسانی و احترام به حقوق دیگران را هم به کودک خود بیاموزند که بهترین روش در این مورد این است که والدین خود الگوی قابل تقلید برای آنان باشند.</p><p>گاهی مادر چون حوصله سر و صدا و شلوغی بچه‌ها را ندارد، یا از این می‌ترسد که کودکش به علت معاشرت با بچه‌های شرور بی ادب بار آید، یا حوصله و وقت سر زدن به بچه‌های مشغول بازی را ندارد، طوری با کودک رفتار می‌کند و در مقابل خواست او به بازی با سایر کودکان واکنش نشان می‌دهد که او را از بازی باز می‌دارد و به سوی انزوا سوق می‌دهد مثلاً مادری که می‌گوید: «اجازه نمی‌دهم که با پسر همسایه بازی کنی چون او بچه شروری است» کودک خود را از یک بازی که ممکن است خیلی هم آموزنده و لذت بخش باشد محروم می‌کند و بعد با گفتن جمله‌ای نظیر «بیا با خواهر کوچکت بازی کن» او را به کلی از بازی روگردان می‌سازد.</p><p>خواهر کوچکی که تازه می‌خواهد راه رفتن را بیاموزد همبازی خوبی برای یک بچه سه ـ چهار ساله که احتیاج به نقشه کشیدن و دویدن و خندیدن دارد نمی‌باشد. بنابراین هوشیاری و دقت مادر و پدر در انتخاب همبازی‌های مناسب برای کودک نقش بسیار مهمی‌در افزایش تمایل کودک به بازی با سایرین دارد.</p><h3>رهنمودهایی برای والدین</h3><p>کودکان به هنگام بازی با همسالان از حالت خودمحوری خارج شده و واقع گرا می‌شوند، به امیال و خواسته‌های دیگران توجه نموده، از دیگران چیزی می‌آموزند و به دیگران چیزی یاد می‌دهند و در کنش متقابل چیزهای زیادی به همدیگر یاد می‌دهند.</p><p>وقتی که کودک دوست دارد به تنهایی بازی کند، باید او را به حال خود بگذارید و آزادی بدهید تا مستقلاً به بازی خودش ادامه دهد. نباید سعی کنید همبازی‌هایی را به او تحمیل کنید، زیرا چنین حالتی باعث اختلال در بازی او می‌شود و عادت به عصبانی شدن و نزاع برپاکردن را در او به وجود می‌آورد.</p><p>والدین توجه نمایند که هر اندازه کودک در سنین خردسالی آزاد باشد تا به تنهایی بازی کند به همان اندازه در آینده اجتماعی تر خواهد شد.</p><p>میل طبیعی و تشخیص کودک بهترین راهنمای ما است، آنان کم کم یاد می‌گیرند با دوستان و همسالان خود همبازی شوند، بنابراین نیازی به تأکید و تشویق‌های بیرونی نیست تا زودتر از موعد با بچه‌های دیگر همبازی شود.</p><p>کودک را وادار نکنید که با خواهر و برادر کوچکتر خود همبازی شود، زیرا آنان برای بازی کوچک هستند، در صورتی که اگر با همسالان یا بزرگ‌تر از خود بازی کند هم با علاقه بازی کرده و هم در یک تعامل مشترک چیزی یاد می‌گیرد، نکته دیگر اینکه کودک بزرگ‌تر باید همیشه ملاحظه کودک کوچکتر را کرده و عاقلانه رفتار نماید (در صورتی که خودش هنوز کودک است و باید بچگی کند) و کودک کوچکتر نیز احتمالاً به علت آنکه قادر به انجام تمام اعمال و رفتار کودک بزرگ‌تر نمی‌باشد دچار شکست شده که از نظر روحی و روانی به سود کودک نیست. لذا در عین حال که اوقاتی با همدیگر بازی می‌کنند زمینه‌هایی نیز فراهم شود که با همسالان بازی کنند. جالب توجه این است که هر چقدر خواهران و برادران را مجبور به بازی با یکدیگر نکنیم، آنان مشخصا بیشتر با هم بازی خواهند کرد.</p><p>در بازی‌های کودکان دخالت نکنید، ولی لازم است والدین گاهی به اتاق و محل بازی بچه‌ها سر بزنند، اما نه به قصد جاسوسی و بازرسی آن‌ها بلکه به قصد بردن مثلاً چای، میوه و شیرینی برای آن‌ها. در واقع نباید بچه‌ها را مطمئن کرد که در تنهایی هیچ کس از آن‌ها بازدید نخواهد کرد، چون همه نوع کودک وجود دارد و ممکن است اتفاقات خطرناکی بیفتد.</p><p>اگر فرزند شما دوست و همبازی برای خودش پیدا کرده که شما دوست ندارید با آن کودک رفت و آمد کند، حتی الامکان نگویید «با این کودک اجازه نداری بازی کنی، چون بی تربیت است» بلکه ابتدا سعی کنید همبازی جدیدی را برای او پیدا کنید، ثانیا در انتخاب دوست ملاک و معیار به کودک بدهید و بگذارید فکر کند و خودش قضاوت کند و به نتیجه برسد.</p><p><strong>منبع مطلب:</strong></p><p><a style="color:rgb(17, 17, 17);background-color:transparent;" href="https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/4161/26012/%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9-%D9%88-%D9%87%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%B4?SID=194431">https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/4161/26012/کودک-و-همبازی-هایش?SID=194431</a></p><p><br></p>

• علاقه مندی: 0
• بازدید: 2

<p>لِگُو معمولاً از جنس پلاستیک ساخته می‌شود. ساختمان اجزای لگو به طریقی است که از متصل کردن قطعات به یکدیگر شکل مورد نظر به دست می‌آید. لگو معمولاً در اندازه‌ها و فرم‌های گوناگون ساخته می‌شود. در این بازی، کودک معمولاً باید دقایق بسیاری را صرف ساختن شی مورد نظر کند. البته اهمیت این بازی در این است که یادگیری کودک هیچ وقت جنبه تکراری و خسته کننده پیدا نمی‌کند و به وسیله قطعات لگو می‌توان اشکال مختلف و جدید درست کرد. قطعات آن به سهولت روی هم سوار می‌شوند و به آسانی شکل می‌گیرند، به همین دلیل مورد توجه و علاقه کودکان بوده و می‌توانند هر روز چیز جدیدی بسازند و از آن لذت ببرند.</p><h3>نحوه ارائه لگو به کودک</h3><p>با توجه به سن کودک قطعات مناسب را در اختیار وی قرار می‌دهیم. هرچه سن کودک کمتر باشد بایستی قطعات محدودتر و اندازه آن بزرگتر باشد. در سن دو سالگی به دلیل اینکه انگشتان و مچ دست کودک مهارت چندانی ندارد این وسایل باید بزرگ باشد تا کودک خسته و مأیوس نشود. ابتدا کودک را با رنگ لگو آشنا می‌کنیم؛ مثلاً از او می‌خواهیم قطعات سفید، قرمز، آبی را جدا کند، قطعات هم شکل را جدا کند و کنار بگذارد و ستونهایی از قطعات هم رنگ یا هم شکل بسازد.</p><p>طریقه استفاده از هر قطعه را به کودک یاد می‌دهیم، سپس قطعات بزرگتر مثل در، پنجره، چرخ ماشین، نرده و … را به وی داده و طرز کار و چگونگی استفاده را به وی می‌آموزیم، سپس کودک را آزاد می‌گذاریم به بازی دلخواه خود ادامه دهد. زمانی که کودک مشغول ساختن چیزی است از او سوالاتی درباره ساخته‌اش می‌کنیم؛ مثلاً کودکی که قطار ساخته است از او می‌پرسیم انواع قطارها را نام ببرد، قطار با ماشین چه تفاوتی دارد، قطار برای سوخت چه چیزی مصرف می‌کند و … در بعضی موارد کودک پیشرفتی را نشان نمی‌دهد و قطعات را بدون هدف روی هم می‌گذارد در این حالت می‌توان به طور غیر مستقیم به وی ایده داد تا جایی که خود قادر به بازی شود.</p><h3>اهداف و فواید لگوها</h3><ul><li>سبب رشد و هماهنگی مهارت‌های بدنی و ارتباطات فضایی می‌شود.</li><li>به هنگام بازی تصورات و تخیلات کودک تحریک می‌شود.</li><li>موجب پرورش عضلات ظریف انگشتان و مچ دست می‌شود.</li><li>مفاهیمی‌مانند «جلو»، «عقب»، «زیر»، «روی»، «داخل»، «خارج» می‌تواند با استفاده از یک تصویر نمایشی و خانه‌ای ساخته شده با لگوها به کودکان آموزش داده شود.</li><li>دستورات ساده‌ای مانند «عروسک یا سرباز را در جلوی خانه بگذار» یا «آن‌ها را پشت خانه قرار بده» کودک را به یادگیری این مفاهیم بر می‌انگیزاند.</li><li>پرورش قدرت بیان و داستان‌سازی: وقتی کودک شروع به ساختن می‌کند، داستان‌سازی می‌کند، لغات جدید یاد می‌گیرد، جمله‌سازی می‌کند و در نتیجه قدرت بیانش پرورش می‌یابد.</li><li>کودک با لگوها چیزی می‌سازد، آن را مشاهده می‌کند و هر زمانی که دوست داشت آن را بدون ترس و واهمه خراب می‌کند، چون کودک در ساختن و خراب کردن آزادی عمل دارد احساس خستگی نمی‌کند.</li><li>اشکال هندسی را می‌تواند با بعضی از لگوها بسازد و از این طریق پی به مفاهیم هندسی می‌برد. چون لگوها در رنگ‌های مختلف تهیه شده‌اند می‌تواند کودکان را در شناسایی و آموزش رنگ‌ها یاری دهد.</li><li>وقتی کودک در اتصال قطعات موفق می‌شود و چیزی می‌سازد، احساس غرور و پیروزی می‌کند که در اعتماد به نفس کودک بسیار موثر است. کودک در نتیجه اتصال قطعات و خراب کردن آن با مفاهیم تجزیه و ترکیب اجسام بیشتر آشنا می‌شود.</li><li>نکته با اهمیت در لگو این است که یادگیری و کار کودک جنبه تکراری و خسته کننده پیدا نمی‌کند و به وسیله مهره‌های لگو هر بار می‌تواند شکل جدیدی درست کند.</li><li>زمینه تطابق و هماهنگی چشم و دست را فراهم می‌آورد. زمینه همکاری و رشد مهارت‌های اجتماعی کودک را گسترش می‌دهد.</li><li>همه کودکان به تناسب سن و هوش می‌توانند از این اسباب‌بازی استفاده کنند، کودک باهوش یک ساختمان پیچیده می‌سازد و کودک با بهره هوشی پایین‌تر ممکن است با قرار دادن چند قطعه لگو بر روی یکدیگر برج یا ساختمان ساده بسازد.</li><li>کودک دست به خلاقیت و ابتکار می‌زند و چیزهای جدید می‌سازد که در رشد خلاقیت و توانایی‌‌‌های ذهنی او موثر است. به قدرت تفکر منظم و سازماندهی کودک کمک می‌کند.</li><li>اگر کودک به طور ناگهانی پایش را روی لگو بگذارد به راحتی نمی‌شکند و خراب نمی‌شود. از طریق بازی با لگوها کودک کثیف نمی‌شود و به همین دلیل والدین کودکان را به طرف این گونه بازی‌ها تشویق می‌کنند.</li></ul><h3>رعایت نکات ایمنی در تهیه لگو</h3><ul><li>کودکان خردسال (سه سال به پایین) لگوهایی با قطعات بزرگ خریداری شود چون کودک تا سه سالگی اشیا را از طریق دهان آزمایش می‌کند و ممکن است لگوهایی که کوچک باشد توسط کودک بلعیده شود.</li><li>ترکیبات به کار رفته در اسباب‌بازی‌ها به دلیل حساسیت مصرف کنندگان باید از مواد درجه یک و مرغوب باشد. متأسفانه بعضی از اسباب‌بازی فروشی ها، پلاستیک فروشی ها، خرازی‌ها، اسباب‌بازی‌هایی (لگوها، عروسک، ماشین و …) را در معرض فروش گذاشته اند که از مواد بازیافتنی و کهنه می‌باشد که احتمال انتقال بعضی از بیماریها توسط این اسباب‌بازی‌ها زیاد است.</li><li>رنگهایی که در ساخت لگوها استفاده می‌شود بهتر است زیر نظر وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی کشور باشد چون ثابت شده است که رنگ‌های شیمیایی در دراز‌ مدت عوارض خطرناکی همچون ناراحتی‌‌‌های کبدی، تنفسی و مسمومیت‌های خطرناک را در پی خواهند داشت.</li></ul><p>منبع مطلب:</p><p><a style="color:rgb(17, 17, 17);background-color:transparent;" href="https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/4121/25082/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%84%D9%90%DA%AF%D9%88%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D8%B4%D8%AF-%D9%87%D9%85%D9%87-%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9?SID=194357">https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/4121/25082/نقش-لِگوها-در-رشد-همه-جانبه-کودک?SID=194357</a></p><p><br></p>

• علاقه مندی: 0
• بازدید: 1

<p>شن بازی برای کودکان فعالیتی خوشایند و لذتبخش است. کودک از لمس کردن شن و بازی با آن لذت بسیار می‌برند. شن می‌تواند خاصیت مایعات را داشته باشد از نظر اینکه می‌ریزد و اگر آن را در ظرفی بریزیم به شکل آن ظرف در می‌آید. بازی با شن تجارب مفید و لذتبخشی را برای کودک ایجاد می‌کند.</p><p>امروزه شن بازی به قدری دارای اهمیت است که در تمامی‌کلینیک‌های مشاوره و روان درمانی کودک به عنوان یکی از وسایل ضروری اتاق بازی محسوب می‌شود.</p><p>شن باید در دو نوع خشک و مرطوب وجود داشته باشد تا کودک بتواند هر دو نوع آن را لمس کند و تفاوت‌ها و شباهت‌های آن‌ها را درک کند.</p><p>کودک در شن به حفر کردن و ساختن دالان (تونل) می‌پردازد. برج، تپه و خانه می‌سازد و به انجام بازی‌های تخیلی مشغول می‌گردد. کودک می‌تواند معمار هستی خود باشد و قصر خود را در داخل شن‌ها خلق کند و دنیای خویش را پر از کسان و خویشاوندانی سازد که ساخته و پرداخته ذهن او هستند. او می‌تواند کاری را انتخاب کند و یا از آن دست بکشد. نیز می‌تواند بیافریند و یا نابود کند.</p><p>همچنین می‌تواند با قدرت تخیلش کوهی بسازد و بی‌خطر به قله آن صعود کند و از آنجا به تمام دنیا بگوید: «من می‌توانم برای خود، یه کوه بسازم و یا اونو، با خاک یکسان کنم، در اینجا منم که بزرگم!»</p><p>«شن» وسیله خوبی برای بازی‌های تهاجمی‌کودک به شمار می‌رود زیرا می‌تواند شن را با ایمنی بیشتری پرتاب کند.</p><p>کودک می‌تواند عروسک‌هایی را که نماد پدر، مادر، خواهر و یا برادر هستند و با آن‌ها احساس خصومت، تنفر و یا حسادت دارد در میان شن دفن کرده و با ماشین کمپرسی پر از شن از روی آن‌ها عبور کند و به این وسیله احساسات درونی خویش را نشان دهد. کودک می‌تواند با شن سنگر بسازد و از طریق تفنگ بازی احساسات خویش را نشان داده و تخلیه شود، یا اینکه جاده بسازد و با استفاده از بلدوزر، گریدر و کمپرسی مشغول سازندگی شود و یا اینکه با ساخت مزرعه مشغول کشت و کار کشاورزی شود. نیز جاده و پل هایی برای عبور و مرور ماشین بسازد، سپس آنها را خراب کرده و یا توسط هواپیما بمباران کند. در ظرف چند دقیقه می‌تواند یک خندق حفر کند و قایقی را هدایت نماید، در لحظه‌ای بعد ممکن است سدی بسازد و اندکی بعد آن‌ها را خراب کرده و خندق و قلعه‌ها را ویران نماید.</p><p>«شن» وسیله بسیار مناسبی برای پاسخگویی به طیف گسترده تخیلات کودک است. در شن بازی، کودک علاوه بر اینکه به لحاظ روانی تخلیه می‌شود و رضایت درونی کسب می‌کند، در پرورش تخیل، ابتکار، خلاقیت و سازندگی او نیز موثر است.</p><h2>مهارت‌ها و مفاهیمی‌که کودکان در هنگام شن بازی فرا می‌گیرند:</h2><p>ـ مقداری شن فرصت‌های خوبی برای کودکان به وجود می‌آورد تا از طریق حفاری، پر کردن ظرف‌ها، ریختن، بلند کردن و حمل کردن شن به هماهنگی و انعطاف عمومی‌بدن برسند.</p><p>ـ از طریق شن بازی، به مفاهیم وزن و ظرفیت پی می‌برند.</p><p>ـ شناسایی ذرات شن و خاصیت چسبندگی آن.</p><p>ـ ساختن اشیا با شن و مقایسه شن خیس و خشک.</p><p>ـ پی بردن به شکل‌پذیری شن خیس، که اگر شن را کمی‌مرطوب کنیم به شکل ظرفی که در آن قرار دارد در می‌آید.</p><p>ـ پی بردن به مفاهیمی‌مانند اینکه آیا شن مثل نمک در آب حل می‌شود؟ آیا از صافی عبور می‌کند؟</p><p>ـ درک مفاهیم هندسی و فضایی.</p><p>ـ پرورش قدرت تخیل، ابتکار، خلاقیت و سازندگی در کودک: کودکان موقعی که مشغول ساختن یک قلعه شنی هستند، می‌توانند در باره آن داستانی بسازند و غرق در تخیلات خویش شوند. فرآیند خلاقیت در چنین مواقعی در کودکان شکوفا می‌شود.</p><p>ـ از طریق شن‌بازی و کسب تجربیات حسی مفاهیم زیادی مثل گود کردن، فشار وارد کردن، کُپه کردن، تونل زدن، پهن کردن، تقسیم‌بندی و برگشت‌پذیری را یاد می‌گیرد؛ همچنین مفاهیم واژه‌هایی مانند عمیق، عمیق‌تر، داخل، بیرون و … را درک کرده و برایش درونی می‌شود.</p><p>ـ کودکان برای ساختن تپه‌های بزرگ شنی، ایجاد خندق و دژهای شنی، ماهیچه‌های بزرگ شان را به کار برده و پرورش می‌دهند.</p><h3>وسایل لازم برای شن‌بازی</h3><p>جعبه شن، حوض ساده کم عمق، تشت لباسشویی پلاستیکی یا روحی می‌تواند وسیله خوبی برای بازی کودک باشد. درون ظرف را با شن شسته پر می‌کنیم.</p><p>شن خشک از جهت تجربه آموزی (در زمینه خواص شن مانند نرمی، روندگی، جابه جایی) و شن مرطوب از این نظر که کودک با خیس کردن شن به ساختن برج، دیوار، تونل، غار و … مشغول می‌شود، برای او بسیار جالب است.</p><p>برای شن بازی و ساختن چیزهای مورد نظر بایستی آب در اختیار و در نزدیکی کودک قرار داشته باشد.</p><p>کودکان نوپا از به کار بردن بیلچه‌‌‌های پلاستیکی کوچک برای پر کردن، حمل کردن و خالی کردن سطل‌های پلاستیکی لذت می‌برند اما استفاده از بیلچه‌‌‌های فلزی برای کودکان بزرگ‌تر مناسب‌تر است. چون کودکانِ دوره آمادگی بیشتر به ابزار محکم (بیلچه‌های فلزی و …) برای حفر کردن سوراخ‌های عمیق و ساختن جاده و تونل نیاز دارند.</p><p>ماشین‌های کمپرسی، بلدوزر و گریدر (جاده صاف کن) دانش آن‌ها را در زمینه حمل خاک و جاده‌سازی افزایش می‌دهد.</p><h3>مواد و وسایل لازم برای شن‌بازی</h3><p>ـ بیل و سطل</p><p>ـ ظروف مختلف در اندازه‌های مختلف (قیف و …)</p><p>ـ غربال (الک)</p><p>ـ قاشق‌های کهنه و مستعمل</p><p>ـ ماشین‌بازی (کمپرسی، بلدوزر، تراکتور و …)</p><p>ـ قالب‌های چوبی مختلف</p><p>ـ ترازوهای ساخته‌شده توسط کودک</p><p>ـ قوطی‌های کنسرو که لبه‌های آن تیز نباشند</p><p>ـ فرغون</p><h3>رعایت نکات ایمنی در شن‌بازی</h3><p>ـ در هنگام شن‌بازی هرگز به کودکان اجازه ندهید که آن را به طرف یکدیگر بپاشند.</p><p>ـ زمانی که کودکان سرگرم بازی هستند ممکن است به علت بی‌توجهی، دست‌های آغشته به شن را به چشم‌هایشان بمالند و یا به خاطر پاشیدن شن به هوا، سر و صورت و چشم‌هایشان آسیب ببیند. والدین و مربیان باید توجه کنند و این نکات را به کودکان یادآور شوند.</p><p>ـ فقط در محلی که برای بازی مشخص‌شده شن بازی کنند، از جابه جایی شن در محیط‌های دیگر و یا آوردن به اتاق و … پیشگیری نمایید.</p><p>ـ هنگام شن‌بازی روپوش مخصوصی به تن کودک کنید تا لباس‌هایش کثیف نشود.</p><p>ـ به آنان بگویید که شن‌ها را با گِل مخلوط نکنند.</p><p>ـ برایشان توضیح دهید که پس از بازی، شن را جمع کرده، داخل ظرف و یا جای مخصوص بریزند، نیز وسایل بازی را تمیز کرده و در جای خود قرار دهند.</p><p>ـ فضای مرطوب حوضچه‌های شنی، جای مناسبی برای گربه هاست. باید پس از بازی کودکان، روی حوضچه‌ها را با تور سیمی‌یا وسیله دیگری پوشاند و بدین وسیله شن را از آلودگی محفوظ داشت.</p><p>&nbsp;</p><p><strong>منبع مطلب:</strong></p><p><a style="color:rgb(17, 17, 17);background-color:transparent;" href="https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/5182/53503/%D8%B4%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%8C-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9">https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/5182/53503/شن-بازی،-آرامبخش-روان-کودک</a></p><p><br></p>

• علاقه مندی: 0
• بازدید: 1

<p>Play Therapy نوعی مشاوره یا روان درمانی است که از بازی برای ارزیابی، پیشگیری یا درمان چالش‌های روانی-اجتماعی کودک استفاده می‌کند. اگرچه بازی درمانی را می‌توان در مورد بزرگسالان نیز استفاده کرد، اما بیشتر در کودکان استفاده می‌شود.</p><p>در ظاهر به نظر می‌رسد که بازی درمانی فقط در مورد سرگرمی‌با اسباب بازی است. با این حال، تحقیقات نشان می‌دهد بازی درمانی در درمان انواع مشکلات روان و اختلالات رفتاری موثر است</p><h3>علل استفاده از بازی درمانی</h3><p>کودکان فاقد مهارت‌های شناختی و کلامی‌برای گفتگو در مورد برخی موضوعات هستند. به عنوان مثال غم و اندوه می‌تواند برای آن‌ها بسیار پیچیده باشد و کودک ممکن است در بیان افکار و احساسات خود دچار مشکل شود.</p><p>بازی می‌تواند راهی عملی برای کودکان باشد تا بتوانند روی موضوعاتی که برای آن‌ها ناراحت کننده است کار کنند. آن‌ها می‌توانند صحنه‌ها را بازی کنند، به مشکلات خاصی بپردازند، یا شخصیت‌هایی خلق کنند که احساسات خود را با آن‌ها به اشتراک می‌گذارند.</p><p>کودکان اغلب احساسات خود را با اسباب‌بازی‌ها به نمایش می‌گذارند. کودکی که یکی از عزیزان خود را از دست داده است ممکن است با استفاده از عروسک‌ها شخصیتی غمگین را بسازد که دوستش را از دست داده است.</p><p>یا ممکن است کودکی که شاهد خشونت خانگی بوده است، از یک خانه عروسک برای ترسیم کودکی که زیر تخت مخفی شده است استفاده کند زیرا بزرگسالان در حال دعوا هستند.</p><p>بسته به نوع بازی درمانی که استفاده می‌شود، درمانگر ممکن است در نقاط مختلف بازی مداخله کند تا به حل یک مسئله کمک کند.</p><h3><strong>بازی درمانی می‌تواند به کودکان به صورت زیر کمک کند:</strong></h3><p>مسئولیت‌پذیری در رفتارهای آن‌ها بیشتر شود</p><p>همدلی و احترام در آن‌ها پرورش یابد</p><p>اعتماد به نفس در کودک ایجاد می‌شود تا بتوانند نسبت به توانایی‌های خود اطمینان بیشتری داشته باشند</p><p>احساسات را به روشی سالم شناسایی و بیان کند</p><p>مهارت‌های بین فردی آن‌ها را بهبود می‌بخشد</p><p>مهارت‌های اجتماعی جدید می‌آموزد</p><p>مهارت‌های بهتر حل مسئله را تمرین می‌کند</p><h3><strong>چه مشکلاتی در بازی درمانی مورد درمان قرار می‌گیرند:</strong></h3><p>بازی درمانی اغلب برای کمک به کودکان در پردازش و درک رویدادهای استرس زای زندگی مانند جابجایی، بستری شدن در بیمارستان، آزار جسمی‌و جنسی، خشونت خانگی و بلایای طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرد.</p><p>همچنین می‌تواند برای درمان بیماری‌های روانی یا مشکلات رفتاری مورد استفاده قرار گیرد. در اینجا برخی از شایع‌ترین موضوعات مطرح شده در بازی درمانی وجود دارد:</p><ul><li>بیش فعالی</li><li>پرخاشگری</li><li>مدیریت خشم</li><li>اختلالات اضطرابی</li><li>اختلال طیف اوتیسم</li><li>افسردگی</li><li>طلاق</li><li>غم و اندوه</li><li>ناتوانی‌‌‌های جسمی‌و یادگیری</li><li>مشکلات مربوط به مدرسه</li><li>معضلات اجتماعی</li><li>ضربه و بحران</li></ul><h3><strong>ابزارهای بازی درمانی و رویکردهای مشترک</strong></h3><p>بسیاری از درمانگران بازی درمانی یک اتاق بازی درمانی اختصاصی دارند که مملو از وسایلی است که به روند درمانی کودک کمک می‌کنند. برخی از اسباب‌بازی‌های رایج بازی درمانی عبارتند از:</p><ul><li>چهره‌های اکشن</li><li>مجسمه‌های حیوانات</li><li>لوازم هنری</li><li>نقاب</li><li>عروسک‌های مختلف</li><li>آشپزخانه با غذای مصنوعی</li><li>اسباب‌بازی‌های ادوات موسیقی</li><li>دستبند</li><li>سینی شن و ماسه</li><li>ماشین‌های اسباب‌بازی</li></ul><h4><strong>رویکرد کودک محور یا غیر مستقیم</strong></h4><p>بازی درمانی به دو شکل اساسی وجود دارد: غیر مستقیم (یا کودک محور) و مستقیم. در بازی درمانی کودک محور به کودکان اسباب بازی و وسایل خلاقانه داده می‌شود و به آن‌ها اجازه داده می‌شود که چطور وقت خود را بگذرانند.</p><p>در مورد کارهایی که باید انجام دهند یا اینکه چگونه باید مشکلات خود را حل کنند هیچ راهنمایی یا دستورالعملی به آن‌ها داده نمی‌شود.</p><p>روش غیر مستقیم نوعی درمان روان پویایی است. پیش فرض اصلی این است که وقتی کودکان اجازه چنین کاری را پیدا کنند‌، راه حل‌هایی برای مشکلات خود پیدا می‌کنند.</p><p>کل جلسه معمولاً بدون ساختار است. درمانگر ممکن است کودک را بی سر و صدا مشاهده کند یا در مورد آنچه کودک انجام می‌دهد اظهارنظر کند. اگر کودک از درمانگر کمک بخواهد و به بازی دعوت شود، ممکن است درمانگر درگیر بازی شود. اما در نهایت، انتخاب اصلی به عهده کودک است.</p><h4>رویکرد مستقیم:</h4><p>در برخی شرایط، درمانگران ممکن است از استراتژی‌های مستقیم استفاده کنند. هر جلسه ممکن است دارای موضوع یا هدفی خاص باشد که باید به آن پرداخته شود.</p><p>ممکن است به کودک گفته شود، “امروز ما قصد داریم با عروسک‌ها بازی کنیم. این عروسک شما خواهد بود “، یا ممکن است درمانگر یک بازی خاص را برای انجام آن انتخاب کند.</p><p>ممکن است درمانگر برای کارگردانی و هدایت داستان درگیر بازی شود. به عنوان مثال، اگر کودکی از عروسک برای نشان دادن اذیت و آزار یک کودک استفاده می‌کند، درمانگر ممکن است مداخله کند تا به عروسک در یافتن راه هایی برای ایستادن در برابر زورگو یا یافتن یک کمک کننده، کمک کند.</p><h3>انواع بازی درمانی:</h3><p>علاوه بر رویکردهای اساسی، انواع مختلفی از بازی درمانی نیز وجود دارد. در اینجا برخی از رایج ترین انواع وجود دارد:</p><h4>فرزند درمانی:</h4><p>والدین وارد بازی می‌شوند و درمانگر به والدین می‌آموزد که چگونه از طریق بازی با کودک تعامل کنند. هدف از بین بردن شکاف ارتباطی بین کودک و والدین است.</p><h4>سینی درمانی با شن و ماسه:</h4><p>کودک می‌تواند با استفاده از اسباب‌بازی‌های کوچک مانند افراد و حیوانات صحنه ای را در یک جعبه کوچک پر از شن و ماسه ایجاد کند.</p><p>صحنه ایجاد شده به عنوان بازتاب زندگی خود کودک عمل می‌کند و فرصتی را برای حل تعارض، رفع موانع و به دست آوردن پذیرش خود فراهم می‌کند.</p><h4>کتاب درمانی:</h4><p>درمانگر و کودک ممکن است برای کشف مفاهیم یا مهارت‌های خاص، کتاب‌هایی را با هم بخوانند.</p><h4>بازی خیالی:</h4><p>ممکن است به کودک اسباب‌بازی‌هایی داده شود که باعث ایجاد تخیلاتی مانند لباس پوشیدن برای اجرای یک نقش خالص باشد که ممکن است این بازی‌ها مستقیم یا غیر مستقیم باشد.</p><h4>بازی درمانی رفتاری شناختی:</h4><p>درمانگر ممکن است از بازی برای کمک به کودک در یادگیری نحوه تفکر و رفتارهای متفاوت استفاده کند. ممکن است به یک عروسک مشاوره داده شود که چگونه فکر خود را تغییر دهد یا درمانگر از کودک بخواهد که یک حیوان پر استرس را در مورد چگونگی کنار آمدن با یک موقعیت استرس زا راهنمایی کند.</p><h2>مشارکت خانوادگی:</h2><p>خانواده‌ها معمولاً بخش مهمی‌از درمان کودک هستند. سطح مشارکت خانواده در روند درمان، توسط درمانگر تعیین می‌شود.</p><p>گاهی اوقات، والدین ممکن است با کودک در جلسات شرکت کنند. اگر هدف جلسه درمانی در مورد مسائل خانوادگی باشد، والدین ممکن است مستقیماً در بازی درمانی (مثلاً در مورد فرزندپروری) نقش داشته باشند.</p><p>در شرایط دیگر، کودک ممکن است به تنهایی در جلسات شرکت کند. درمانگر معمولاً در مورد اهداف و پیشرفت‌های درمانی با والدین گفتگو و مشورت خواهد نمود.</p><h2>گروه درمانی</h2><p>بازی درمانی ممکن است در شکل گروهی استفاده شود. به عنوان مثال، گروه درمانی. غم و اندوه کودکان ممکن است شامل کودکان هم سنی باشد که برای کنار آمدن با غم از دست دادن یک عزیز در خانواده، در بازی درمانی شرکت می‌کنند. کودکان ممکن است با عروسک‌ها بازی کنند، بازی‌هایی انجام دهند که به آن‌ها کمک می‌کند احساسات خود را تشخیص دهند یا به صورت گروهی درگیر پروژه‌های هنری شوند.</p><p>بعضی از مدارس بازی درمانی گروهی را ارائه می‌دهند. کودکان ممکن است در یک کار گروهی و با یک درمانگر برای مهارت‌های اجتماعی مانند نحوه به اشتراک گذاشتن احساسات‌، ابراز مهربانی و احترام به کار گیرند.</p><h4>طول جلسه بازی درمانی</h4><p>طول جلسات بازی درمانی بسته به اهداف درمان و نیازها و توانایی‌‌‌های کودک متفاوت است. بیشتر جلسات بین 30 تا 50 دقیقه طول می‌کشد. قرار ملاقات‌ها می‌تواند ماهی یکبار تا دو بار در هفته باشد.</p><p>به طور متوسط، 20 جلسه بازی درمانی برای حل مشکلات لازم است، اما برخی از کودکان بسیار سریعتر بهبود می‌یابند در حالی که برخی دیگر ممکن است به جلسات درمانی بیشتری نیاز داشته باشند.</p><h2>اثرات بازی درمانی:</h2><p>مطالعات اثبات نموده است که بازی درمانی می‌تواند برای کودکان و خانواده‌های آن‌ها بسیار موثر باشد. در اینجا فقط چند نمونه از مطالعات تحقیقاتی در مورد بازی درمانی بیان می‌شود.</p><h4>کاهش بیش فعالی در کودکان مبتلا به ADHD</h4><p>در مطالعه‌ای که در سال 2012 در ژورنال ADHD منتشر شد نشان داد که کودکانی که مبتلا به ADHD تشخیص داده شده بودند، پس از بازی درمانی شناختی رفتاری، کاهش قابل توجهی در بیش فعالی نشان دادند. کودکان پس از هشت جلسه</p><p>گروه درمانی بهبودی زیادی را نشان دادند.</p><h4>کاهش مشکلات رفتاری، مشکلات درونی کمتر، بهبود عملکرد تحصیلی:</h4><p>یک مطالعه در سال 2015 که بر روی 52 کودک انجام شد به این نتیجه رسید که بازی درمانی تأثیرات قابل توجهی در درمان برای انواع مشکلات، از جمله مسائل رفتاری، افسردگی و اضطراب فراهم می‌کند. کودکان به طور متوسط در 12 قرار ملاقات درمانی شرکت نمودند.</p><h4><strong>کاهش پرخاشگری:</strong></h4><p>مطالعه‌ای در سال 2017 تأثیر بازی درمانی را بر روی کودکان دارای نگرانی رفتاری بررسی کرد. کودکان بین 6 تا 9 سال داشتند و آن‌ها 20 جلسه درمان (دو جلسه 30 دقیقه ای در روز به مدت 10 روز) دریافت کردند. نتایج درخشانی در کاهش مشکلات رفتاری کودکان، از جمله پرخاشگری و قانون شکنی مشاهده شد.</p><h4><strong>بهبود روابط والدین و فرزندان در خانواده‌های فرزندخواندگی:</strong></h4><p>یک مطالعه در سال 2017 نشان داد که بازی درمانی فرزندان در کمک به پیوند خانواده‌های فرزندخواندگی موثر است. بعد از هفت جلسه به مدت 30 دقیقه، رفتارهای همدلانه والدین و کودکان افزایش یافت، استرس روابط والدین و کودک کاهش یافت و مشکلات رفتاری فرزندان خوانده‌ها بهبود یافت.</p><h4><strong>یافتن یک بازی درمانگر:</strong></h4><p>یک متخصص بهداشت روان دارای مجوز کارشناسی ارشد یا بالاتر می‌تواند از بازی درمانی در روش‌های درمان استفاده کند. برخی از درمانگران آموزش‌های تخصصی در زمینه بازی درمانی دیده اند، در حالی که برخی دیگر از این روش استفاده نمی‌کنند.</p><p>اگر فکر می‌کنید ممکن است فرزند شما از بازی درمانی سود ببرد، با پزشک متخصص اطفال صحبت کنید. متخصص اطفال می‌تواند نیازهای کودک شما را ارزیابی کرده و به یک متخصص بهداشت روان واجد شرایط ارجاع کند. همچنین می‌توانید در وب سایت انجمن‌های بازی درمانی به دنبال یک بازیگر درمانی باشید.</p><p>مرکز پرستاری سلامت اول با داشتن مجوز رسمی‌از وزارت بهداشت و سال‌ها تجربه ارزشمند در ارائه خدمات مراقبت و پرستاری در منزل آمادگی دارد به صورت شبانه روزی به همشهریان گرامی‌ارائه خدمت نماید.</p><p>کادر متخصص و آموزش دیده این مرکز در قالب پرستار کودک، پرستار سالمند و پرستار بیمار با اندوختن تجارب ارزشمند در طی سال‌ها خدمت رسانی همواره آماده حضور در کنار شما عزیزان می‌باشد.</p><p>هشدار! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از آن لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.</p><p><strong>منبع مطلب:</strong></p><p><a style="color:rgb(51, 72, 98);background-color:transparent;" href="https://salamateaval.com/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%AB%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%AF">https://salamateaval.com</a></p>